Aşağı Mısır ve Piramitler Vadisi

Piramitler Vadisi ve Mührü Süleyman Hatları

Daha önceki bölümlerde Mühür hatlarının Gize Piramitlerinin alan planını mükemmel bir şekilde belirlediğini görmüştük.  Nil nehri boyunca güneye doğru uzanan Piramitler Vadisi’nde yaklaşık 20 km.lik bir alana inşa edilmiş irili ufaklı yüze yakın piramit bulunur ve bu
piramitlerin en önemlileri Mühür hatlarının tam üzerine inşa edilmiştir. (Şekil 47)

 6m1K – 7m12K arasında uzanan mühür hattı Zawyet el’Aryan’daki Katman Piramiti’nin tam üzerinden geçer.  

8m1K – 8m12K Mühür hattı  Eski Krallık Döneminin önemli yerleşim yerlerinden Abusır Köyü’nün ve Neferirkare Piramit Kompleksi’nin tam üzerinden geçer. 

8M12K – 8m1K: yapılan ilk piramit olan Basamaklı Piramit’in de bulunduğu Sakkara Piramit Kompleksi’nin tam üzerinden geçer.  (Şekil 48)

Şekil 48:  Sakkara’da Basamaklı Piramit

8m1k-9m12k Mühür hattı  Eski Krallık döneminin Başkenti olan Anu (Mempis) şehri ve üç piramitten oluşan 1. Pepi Piramit Kompleksi’nin tam üzerinden geçer.

8M12K – 9M1K Mühür hattı Siyah Piramit ve Eğri Piramitin üzerinden geçer.

9M12K – 9m2K: Geometrik olarak ilk tam piramit özelliği taşıyan Kızıl Piramit’in tam üzerinden geçer.

Şekil 47  Piramitler Vadisi

Mısır Tapınakları ve Mührü Süleyman Hatları

Gize Piramitleri’nin 380 km güneyinde Yukarı Mısır Krallığına başkentlik yapmış Teb, Abidos, Luksor antik kentleri bulunur. 300 km uzunluğundaki 14m1K – 15M1K  Mühür hattı boyunca Mısır tarihinin en eski ve en önemli tapınakları sırasıyla dizilir: (şekil 49) Abidos I. Seti Tapınakları, Osiris Tapınağı, Hathor Tapınağı, Krallar Vadisi (Orta Krallık Hanedanlığı Zamanında bu bölge kutsal mezarlık alanı olarak kullanılmıştır), Hatshepsut Tapınağı, II. Ramses Tapınağı, Amon Tapınağı, Luksor Tapınağı, Edfu Tapınağı, Horus Tapınağı, Kom Ombo Tapınağı, İsis Tapınağı.

15M1K – 16M2K  Mühür hattı üzerinde ise Amada Tapınağı ve Ebu Simbel II. Ramses Tapınakları bulunur.(şekil 50)

Ayrıca Büyük Piramit merkezinden 13m6K noktasına uzanan yön doğrusu Nil deltasının batı köşesindeki İskenderiye şehrinin üstünden geçerken, 13M9K noktasına uzanan yön doğrusu da Nil Deltasının doğu köşesindeki Port Said liman kentinin üzerinden geçer. Böylece köşelerinde İskenderiye, Port Said ve Khufu Piramiti olan bir eşkenar üçgen oluşur. 

Şekil 49  Krallar Vadisi ve Mısır Tapınakları

Karnak Amon Tapınağı

Eski Mısırlılar tarafından Luksor şehrinde inşa edilmiş, yapısı 2000 yıldan fazla süren bir tapınaklar sitesidir. Dünya’da bugüne kadar oluşturulmuş en geniş yapıdır, Amon Tapınağı ismiyle de bilinir.

Tapınak sitesi, 800 metre genişliğinde ve 1,5 km uzunluğunda geniş bir alana inşa edilmiştir. İçerisinde birçok tapınak bulunur; “Amûn-Ra’nın Büyük Tapınağı”,  “Khonso Tapınağı”, “İsis Tapınağı”, Ptah Tapınağı”, Montho Tapınağı” ve “Osiris Tapınağı”. Bütün bu yapılar, 20 metre yüksekliğinde kerpiç kaplama duvarlarla çevrilmiştir.

 Amon rahiplerinin “Cennetin en büyüğü, Dünya’nın en eskisi” diyerek her gün ilahiler okudukları, Tanrı Amon inancının merkez tapınağı olarak başlamış daha sonra orta ve yeni krallık dönemlerinde yapılan eklemelerle eski Mısır’ın en büyük tapınak sitesine dönüştürülmüştür.

Birinci Hanedan döneminde başlatılan, XVIII. ve XX. Hanedanlarının döneminde tamamlanan bu devasa yapıların çekirdeğine ulaşmak için ilk önce Amon Tapınağı’nın girişindeki iki yanında Tanrı Amon’un simgesi koç başlı Sfenkslerin bulunduğu caddeden yürümeye başlamak gerekmektedir. Üzerinde yazıt ve desen bulunmayan 113 metre genişliğinde ve 15 metre kalınlığındaki caddeden sonra yüksek duvar ve sütunlarla çevrilmiş sağlı sollu koç baslıklı Sfenkslerin sıralandığı büyük meydana varılır. Meydanın etrafı değişik zamanlarda inşa edilmiş çok sayıda tapınaklarla çevrilmiştir.[1]

Luksor Tapınağı:

Luksor Tapınağı, görkemli Eski Mısır mimarlığının Nil kıyısındaki en zarif örneklerinden biridir. Yeni Krallık dönemi hükümdarlarından III. Amenhotep tarafından, Eski Mısır tanrılarının en büyüğü Amon-Ra adına inşa ettirilmiştir. Daha sonraları Tutankhamon, II. Ramses, Büyük İskender, Roma ve Müslüman Araplar tarafından yapılan çeşitli ekleme ve yapılarla günümüze kadar gelen tapınağın 1885’te başlatılan araştırma, kazı ve restorasyon çalışmaları günümüzde de devam etmektedir. [2]

Horus Tapınağı

Mısır’ın en iyi korunmuş tapınaklarından biri olan Horus Tapınağı, III. Ptolemaios tarafından M.Ö. 237’de yapılmaya başlanmış ve iki yüzyıl sonra tamamlanmıştır. Bugün olmayan eski bir tapınak üzerinde,  Horus’un doğduğu yer olarak bilinen alanda, şahin başlı Tanrı Horus adına inşa edilmiştir. Tapınağın iç duvarlarında da, Horus mitine uygun kabartmalar yer almaktadır. Tapınağa, iki yanında Horus (şahin) heykeli bulunan yoldan girildiği gibi aynı zamanda dönemin firavunları da, saçlarından tuttuğu bir demet düşmana elindeki asasıyla saldırır vaziyette büyük boy kabartmalarla resmedilmiştir.

[1] Karnak Tapınağı (çevrimiçi) :

     misirkultur.net/tr/main.php?id_subject=103

[2] Luksor Tapınağı  (çevrimiçi) http://www.misirkultur.net/tr/main.php?id_subject=103