Dev Tapınaklar Şehri Baalbek
Mührü Süleyman Yaşam Enerjisi Ley Hattı boyunca uzanan Bekaa Vadisi’nde bulunan bir başka önemli kent Baalbek’tir. Dünya’nın “en büyük”, “en eski” ve “en gizemli” tapınak şehri gibi nitelemelerle anılan Baalbek, Lübnan’ın başkenti Beyrut’un 86 kilometre doğusunda yer alıyor.(şekil 56)
Baalbek bir zamanlar doğudan batıya giden ticaret yolunun önemli bir merkeziydi ve antik çağın Roma’dan sonraki en önemli dini merkezi olarak kabul ediliyordu.
Tarih içerisinde savaşlar nedeniyle pek çok kez el değiştiren Baalbek; Bizanslılar, Selçuklular, Eyyubîler, Haçlılar, Moğollar, Memlüklüler ve Osmanlılar hâkimiyetine girmiş ve her medeniyet şehre bir şeyler eklemiştir.
Yaklaşık 5 bin yıllık bir geçmişi olduğu tahmin edilen Baalbek, önce Fenikeliler, sonra Yunanlılar ve daha sonra da Romalılar tarafından kutsal bir mekân olarak kabul edilmiş ve dev taş bloklar kullanılarak tapınaklar yapılmıştır.
Fenikeliler, en güçlü tanrıları olan “Baal” adına şehre Baalbek ismini vermişler. Daha sonra Yunanlar tarafından Heliopolis yani Güneş Şehir adı verilmiş. Sonrasında yeniden Baalbek adını alan şehir, farklı tanrılara adanmış tapınaklarıyla pek çok din için bir merkez işlevi görmüş.
Yaklaşık iki asır boyunca inşası sürdüğü tahmin edilen şehir, Fenike ve Roma inanç kültürlerinin iç içe geçmesi ile oluşmuş. Sırasıyla Baal, Zeus ve Jüpiter adına kurulan şehir, Romalıların çok tanrılı inanış sistemini bırakmasından sonra önemini yitirmiş.
Baalbek şehrinde, farklı dönemlerde ve farklı dinler için yapılmış irili ufaklı onlarca tapınak yer alıyor. Bunların en çok bilineni ve şehrin üç büyük tapınağı olan Jüpiter, Baküs ve Venüs’tür.
Şekil 57: Baalbek Jüpiter tapınağı
Baalbek şehrinin tam merkezindeki en büyük Jüpiter tapınağı 22 metre yüksekliğindeki 84 devasa sütunundan günümüze sadece 6’sı ayakta kalabilmiş. Söz konusu sütunlar halen Dünya’nın en uzun sütunları olarak kabul ediliyor. Çok büyük taşlardan inşa edilen bu tapınak için 300 tonluk sütunların Mısır’dan getirildiği tespit edilmiş. Jüpiter tapınağının temelinde bulunan 1200 tonluk dev anıt taşlarının tapınağa nasıl taşındığı ve nasıl işlendiği ise bilinmiyor. (şekil 57)
Antik dönemde yapılmış ve günümüze kadar sağlam kalmış Roma tapınağı olan Baküs, halen modern mimarlar için bir esin kaynağı olamaya devam ediyor. 18 metre uzunluğunda ve 46 sütunu bulunan antik çağın devasa yapısı Baküs, günümüzde varlığını koruyarak ziyaretçilerin ilgisini çekiyor.
Şehrin giriş kısmında yer alan Venüs tapınağından ise günümüze çok az bir bölümü ulaşmış durumda.
Şehrin bazı bölümlerinin temelinde kullanılan yaklaşık 500 ton ile bin 100 ton ağırlığındaki taşların ne kadar derine indiği henüz belirlenememiş. Antik kentte son olarak M.Ö 27 yılına ait olduğu tahmin edilen devasa “Hamile Kadın Taşı” adlı bin tonluk yekpare taş bloku ve insan eli ile işlenmiş Dünya’nın en büyük bin 650 tonluk taş bloku bulunmuş. Antik çağ madenciliği, bu taşların işlenmesi ve taşınması üzerine günümüz bilim dünyasının ulaşamadığı sırlar olarak duruyor.
Günümüzde Romalılardan önce yapılan tapınakların ve eserlerin neredeyse tamamı yıkılmış ve yok olmuş. Şehrin altında bulunan ve bir kısmı müze olarak kullanılan labirentler, şehrin görkemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Araştırmacılara göre, Baalbek şehri önemini yitirdikten sonra buradaki onlarca büyük taş bloku ve devasa sütunlar, Dünya’nın farklı bölgelerinde inşa edilen dinî merkezlere götürülmüş. Ayasofya’nın temelinde, Baalbek’ten getirilen taş blok ve sütunların kullanıldığı biliniyor.
Şekil 58 Baalbek’teki Mührü Süleyman işlenmiş taş kemerler
Baalbek’te titiz taş işçiliğiyle yapılan süslemelerde daire içindeki altı köşeli yıldız figürü en çok kullanılan figürlerden birisi olmuş. Tapınakların en önemli köşelerine ve dev sütunların üzerinde yükselen çatı kemerlerinde Mührü Süleyman figürünü görmek mümkün ve merkezine yaşam çiçeği de denilen Lotus (mavi nilüfer) çiçeği figürü yerleştirilmiş. (şekil 58) Tarihin gizem dolu iki figürünün birleştirilmesi çok derin anlamlar taşıyor.
